Emanzipa eta Madrilgo Gobernuaren alokairu bonua
Baliteke Madrilgo Gobernuak martxan jarri zuen gazteentzako alokairu bonuaz entzun izana. Laguntza hau 2022an onartu zen (42/2022 Dekretua).
Lege estatala izan arren eta funtsak Madriletik ipini arren, kudeaketa erkidego autonomikoei dagokie. Hala ere, laguntza hau ez zen Hego Euskal Herrian aplikatu:
“El Bono Alquiler Joven es de aplicación a todas las comunidades autónomas y las ciudades de Ceuta y Melilla, con excepción del País Vasco y Navarra” (2. artikulua)
Nafarroan Emanzipa eta EAEn Gaztelagun programak bageneuzkan martxan (EAEn 2024an izen oso antzekodun beste laguntza bat abiatu dute: Emantzipa) eta horiexek jarraitu zuten indarrean, bakoitza bere betebehar, arau eta baldintzekin.
Edozelan, bai EAEk, bai Nafarroak, nahiz eta euren programa propioei eutsi, funts estatal berriak jasotzen dituzte, gainontzeko erkidegoek egin bezala.
Honela, zenbait aldaketa izan dira laguntza honetan, baina, argi eta garbi, ez dira inondik inora nahikoak. Jadanik azaldu dugunez, batetik, langabetuei ere zabaldu zaie eskatzeko aukera eta, bestetik, gehienezko adina 30 urtetik 35 urtera joango da zabaltzen. Aurten 32 urtekoek eska dezakete, datorren urtean, 33 urtekoek eta abar (10/2010 Foru Legearen 3. quater artikulua, 2022ko 20/2022 Foru Legeak moldatu zuena).
Esan behar da, hala ere, alokairuen prezioa 700 eurotara mugatzea etxebizitza-merkatuaren inguruko ezagupen falta baino ez duela erakusten. Eta gauza bera esan genezake jasotzen den gehienezko zenbatekoaz (eta zer esan etxe konpartituez kontatu dugun itzelezko zekenkeriaz). Ezagupen falta diogu, ardura eta kezka falta ez esateagatik.
Edozelan, beti esaten dugun bezala, egiturazko arazoei ezin zaie halako txaplatekin ekin. Gazteen emantzipazioan benetan lagunduko duten politika bakarrak lan baldintza duinak bermatzea, behar bezalako soldatekin, eta etxebizitza politika eraginkorra dira. Enpleguaren prekarietateak eta ezegonkortasunak beren horretan badiraute, gazteen batezbesteko soldata gero eta baxuagoa bada eta etxebizitza, espekulaziora eta turismora bideratutako ondasun bihurturik, ez bada eskubide moduan bermatzen, ez dago zereginik (2021 eta 2023 urteen artean Nafarroako gazteen batezbesteko soldatak %1,3 jaitsi dira eta, inflazioa kontuan hartuta, eros-ahalmena %12 baxuagoa da).
